Zorg voor Elkaar – De Kracht van Wederzijdse hulp in tijden van Wantrouwen

Sociale voorzieningen blijken tegenwoordig vooral een steen des aanstoots, en niet zoals van oudsher een sociaal bindmiddel. Valt daar iets aan te doen? Erik Heijdelberg, andragoloog met een veelzijdige loopbaan in het sociaal domein, zoekt naar historische aangrijpingspunten als inspiratiebron voor nieuwe vormen van wederzijdse hulp.

‘Huurders zien ons als een van die instituties die je niet kunt vertrouwen. Dan zie ik ze denken: ik ga dat echt niet van jou aannemen, want jij bent een van hen.’ Een citaat uit een interview met een projectleider van een woningcorporatie.[1]Dat wantrouwen is kenmerkend voor veel terreinen in het sociaal domein. Of het nu de jeugdzorg is, de ggz, uitkeringsinstanties, sociale verhuurders, de kinderopvang. Het wantrouwen ondermijnt de uitvoering van veel hulp en van maatschappelijke afspraken in de sociale zekerheid, de rechtshandhaving et cetera. De vraag komt op of we in de rijke geschiedenis van zorg, welzijn en voorzieningen van de verzorgingsstaat aansprekende praktijken kunnen vinden die ons inspireren om dat wantrouwen om te zetten in eigenaarschap, verantwoording en trots. Vergeet niet dat het sociaal domein van oudsher een belangrijke kracht is in emancipatie, sociale vrede en het verbeteren van de kwaliteit van leven. Toenemend wantrouwen door het verlies van onderlinge binding in de samenleving ondermijnt dit. Of zoals de filosoof Hans Achterhuis in zijn voorwoord bij mijn recente boek aangeeft[2]: ‘Wij leven in een tijd waarin veel democratisch vertrouwen verloren is gegaan.  (Zijn) … verhalen laten zien dat dit teruggewonnen kan worden, dat er een tegenwicht geboden kan worden.’ In ‘Zorg voor Elkaar’ lees je een andragogische zoektocht naar een oerkracht van het menselijk samenleven: ‘wederzijdse hulp’.

[1] Er is altijd iemand., vechten voor een sociale huurwoning. De Groene Amsterdammer Froukje Santing en Floris Vermeulen 6 augustus 2025 nr 32

[2] Erik Heijdelberg “Zorg voor Elkaar, de kracht van wederzijdse hulp in tijden van wantrouwen’ WardenPress2025

 Meer informatie vindt u op de website van de auteur http://zorgvoorelkaar-boek.nl