Het belang van ervaringsdeskundigheid
Een onderzoek naar de waarde en toepassing van ervaringskennis
Jumbo KLERCQ
De Kennisgroep Leven Lang Leren van Kring Andragologie, in samenwerking met Learn for Life, heeft het thema van de inzet van ervaringsdeskundigen opgepakt. Ervaringsdeskundigen zijn individuen die door hun persoonlijke ervaringen expertise hebben ontwikkeld binnen een specifiek domein. Zij worden steeds vaker ingezet in tal van sectoren binnen het sociaal domein, ook in de volwasseneneducatie. Ze werken vaak samen met lotgenoten, vrijwilligers en professionals om unieke inzichten en ondersteuning te bieden die vanuit traditionele opleidingen moeilijk te verkrijgen zijn. Ervaringskennis en ervaringsdeskundigheid bieden unieke perspectieven die vaak over het hoofd worden gezien in traditionele benaderingen. Ervaringskennis is de informatie en inzichten die worden verkregen door persoonlijke ervaringen, terwijl ervaringsdeskundigheid het vermogen is om deze kennis effectief te gebruiken en toe te passen in een professionele context
Samenwerken met ervaringsdeskundigen
Het contact tussen lotgenoten en ervaringsdeskundigen is vaak fundamenteel anders dan het contact met reguliere professionals. Ervaringsdeskundigen weten uit eigen ervaring wat hun lotgenoten doormaken, waardoor er een sterkere en meer empathische verbinding kan ontstaan. Dit contact kan bijdragen aan een gevoel van herkenning en acceptatie, wat bijdraagt aan het herstelproces of de ontwikkeling van de lotgenoot. Vrijwilligers en professionals hebben ook baat bij de inzet van ervaringsdeskundigen, maar het kan ook spanningen opleveren.
Moet ervaringsdeskundigheid onderdeel zijn van de systeemwereld?
De vraag of ervaringsdeskundigheid onderdeel moet zijn van de systeemwereld is complex en veelzijdig. Er zijn verschillende argumenten voor en tegen de integratie van ervaringsdeskundigheid in formele systemen. Voorstanders wijzen op de unieke inzichten en de krachtige verbinding die ervaringsdeskundigen kunnen bieden. Tegenstanders zouden kunnen wijzen op de moeilijkheden bij het formaliseren van persoonlijke ervaringen en de uitdagingen bij het waarborgen van consistentie en professionaliteit. Betrokkenen kunnen verschillend denken over de rol van ervaringsdeskundigheid en hoe hiermee om te gaan. Het is belangrijk om een dialoog te faciliteren waarin deze verschillende perspectieven worden gehoord en gerespecteerd. Ervaringsdeskundigheid kan ook een aanzienlijke invloed hebben op beleidsvorming binnen instituten en overheden, maar dit gebeurt nog te weinig.
Ben je geïnteresseerd? Word lid van de community en deel je ervaringen en inzichten met ons. Wij willen graag nog meer weten. Dus als je een bijdrage kunt leveren op de volgende vragen, deel je gedachten met ons in de community.:
• Wat is de waarde van ervaringskennis en die van ervaringsdeskundigheid?
• Moet ervaringsdeskundigheid onderdeel zijn van de systeemwereld? Waarom wel of niet? Zo ja, op welke wijze kan ervaringsdeskundigheid dan onderdeel zijn van de systeemwereld?
• In hoeverre denken betrokkenen (cliënten), ervaringsdeskundigen en beroepskrachten hier verschillend over en hoe wordt er met deze verschillen omgegaan?
• Welke rol speelt ervaringsleren hierbij en wat wordt concreet onder ervaringsleren verstaan?
• Op welke wijze kunnen mensen leren hun ervaringskennis om te zetten in ervaringsdeskundigheid?
• Hoe kunnen ervaringsdeskundigen, vrijwilligers en beroepskrachten effectief samenwerken?
• Wat voor conclusies kunnen we hieruit trekken over opleidingen of trainingen voor ervaringsdeskundigen?
• Wat is de invloed van ervaringsdeskundigheid en ervaringsdeskundigen op beleidsvorming van instituten en overheden?
Door deze vragen te beantwoorden, hopen we een completer beeld te krijgen van de inzet van ervaringsdeskundigen en de leerprocessen die daaraan ten grondslag liggen.
Ben je geïnteresseerd in dit onderwerp? Word lid van de community op EPALE en deel je ervaringen en inzichten met ons. Lees hier hoe je een account kunt aanmaken.